કોરોના રોગચાળા દરમિયાન, તેનાથી બચાવવા માટે, દેશમાં મોટી સંખ્યામાં લોકોએ કોવિશિલ્ડ અને કોવેક્સિન રસી મેળવી હતી. પરંતુ, હવે ધીરે ધીરે આ બંને રસીની આડઅસર સામે આવી રહી છે. કોવિશિલ્ડ વિકસાવનાર બ્રિટિશ કંપની એસ્ટ્રાઝેનેકાએ તાજેતરમાં જ ત્યાંની એક કોર્ટમાં સ્વીકાર્યું હતું કે તેની રસી કેટલાક લોકોમાં ગંભીર બીમારીનું કારણ બની શકે છે. એ જ રીતે, આપણા દેશમાં ભારત બાયોટેક કંપની દ્વારા વિકસિત રસી ‘કોવેક્સિન’ની આડઅસર અંગે એક અહેવાલ આવ્યો છે. એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આ રસી લીધા પછી લગભગ એક વર્ષ સુધી, તેની આડઅસર યોગ્ય સંખ્યામાં લોકોમાં જોવા મળી હતી. આની સૌથી વધુ અસર ટીનેજ છોકરીઓને થઈ હતી. કેટલીક આડઅસરો ખૂબ ગંભીર હતી.
પ્રતિષ્ઠિત બિઝનેસ અખબાર ‘ઈકોનોમિક ટાઈમ્સ’ના અહેવાલ મુજબ, આ રસીની આડ અસરોને લઈને એક ‘નિરીક્ષણ અભ્યાસ’ હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો. આમાં, ‘વિશેષ રસની પ્રતિકૂળ ઘટનાઓ’ એટલે કે AESI રસી મેળવનાર ત્રીજા ભાગના લોકોમાં જોવા મળી હતી. આ અભ્યાસ અહેવાલ સ્પ્રિંગરલિંક જર્નલમાં પ્રકાશિત થયો છે.
BHU માં અભ્યાસ હાથ ધરાયો
આ રિસર્ચ માટે 1024 લોકો પર અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો. જેમાં 635 કિશોરો અને 391 યુવાનો હતા. આ તમામનો રસીકરણના એક વર્ષ પછી ફોલો-અપ ચેકઅપ માટે સંપર્ક કરવામાં આવ્યો હતો. અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ‘વાઈરલ અપર રેસ્પિરેટરી ટ્રેક્ટ ઈન્ફેક્શન’ 304 કિશોરોમાં એટલે કે લગભગ 48 ટકામાં જોવા મળ્યું હતું. આવી સ્થિતિ 124 એટલે કે 42.6 યુવાનોમાં જોવા મળી હતી.
આ સિવાય 10.5 ટકા કિશોરોમાં ‘ન્યુ-ઓનસેટ સ્કિન એન્ડ સબક્યુટેનીયસ ડિસઓર્ડર’, સામાન્ય ડિસઓર્ડર એટલે કે 10.2 ટકામાં સામાન્ય સમસ્યા, 4.7 ટકામાં નર્વસ સિસ્ટમ ડિસઓર્ડર એટલે કે ચેતા સંબંધિત સમસ્યા જોવા મળી હતી. તેવી જ રીતે, 8.9 ટકા યુવાનોમાં સામાન્ય સમસ્યાઓ, મસ્ક્યુલોસ્કેલેટલ ડિસઓર્ડર એટલે કે 5.8 ટકામાં સ્નાયુઓ, ચેતા, સાંધા સંબંધિત સમસ્યાઓ અને 5.5 ટકામાં નર્વસ સિસ્ટમને લગતી સમસ્યાઓ જોવા મળી હતી.
Covaxin ની આડઅસરો યુવાન મહિલાઓમાં પણ જોવા મળી હતી. 4.6 ટકા મહિલાઓમાં પીરિયડ સંબંધિત સમસ્યાઓ 2.7 ટકા મહિલાઓમાં જોવા મળી હતી. હાઇપોથાઇરોડિઝમ 0.6 ટકામાં જોવા મળ્યું હતું.
1 ટકા લોકોમાં ગંભીર આડઅસર
જ્યાં સુધી ગંભીર આડઅસરોનો સંબંધ છે, તે લગભગ એક ટકા લોકોમાં જોવા મળ્યો હતો. સ્ટ્રોકની સમસ્યા 0.3 ટકા (એટલે કે 300 માંથી એક વ્યક્તિ) અને 0.1 ટકામાં ગુઇલેન-બેરે સિન્ડ્રોમ જોવા મળી હતી.
અભ્યાસમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે આ રસી લીધા પછી, યુવાન અને કિશોરવયની મહિલાઓમાં થાઇરોઇડ રોગની અસર નોંધપાત્ર રીતે વધી છે. ઘણી ટીનેજ છોકરીઓમાં થાઈરોઈડનું સ્તર અનેકગણું વધી ગયું છે.
એક વર્ષ પછી પણ અસર
ચિંતાજનક વાત એ છે કે જ્યારે આ લોકોનો રસી લીધાના એક વર્ષ બાદ સંપર્ક કરવામાં આવ્યો ત્યારે તેમાંથી મોટાભાગના લોકોમાં આ બીમારીઓ જોવા મળી હતી. તે એમ પણ કહે છે કે કોવેક્સિનની આડઅસરોની પેટર્ન અન્ય કોરોના રસીની આડ અસરોની પેટર્નથી અલગ છે. આવી સ્થિતિમાં, તેઓ સૂચવે છે કે રસીની અસરને ઊંડાણપૂર્વક સમજવા માટે, વધુ દિવસો સુધી તેના પર નજર રાખવાની જરૂર છે.
