રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (આરબીઆઈ) ની મોનેટરી પોલિસી કમિટી (એમપીસી) ની મીટિંગ 5 જૂન, 2024 થી શરૂ થઈ. આજે RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણયોની જાહેરાત કરી છે.
RBI MPC Meet: મળતી માહિતી પ્રમાણે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના નેતૃત્વમાં મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC) એ શુક્રવારે પોલિસી રેટ એટલે કે રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. એટલે કે વ્યાજ દરો યથાવત રાખવામાં આવ્યા છે. આ રીતે, લોકોએ સસ્તી લોન અને ઓછી EMI માટે વધુ રાહ જોવી પડશે. આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે આ જાહેરાત કરી હતી. RBIની MPCએ 4:2 બહુમતી સાથે રેપો રેટને 6.5% પર યથાવત રાખવાનો નિર્ણય કર્યો. દર નિર્ધારણ પેનલે પણ ‘સગવડતા ઉપાડ’ વલણ જાળવી રાખવાનું નક્કી કર્યું. રેપો રેટ એ વ્યાજ દર છે કે જેના પર આરબીઆઈ વ્યાપારી બેંકોને ભંડોળની અછત હોય ત્યારે લોન આપે છે. તે ફુગાવાના દબાણને નિયંત્રિત કરવા માટે નાણાકીય સત્તાવાળાઓ માટે એક સાધન તરીકે કામ કરે છે.
રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર નથી
શક્તિકાંત દાસે કહ્યું કે આ વખતે પણ બેઠકમાં હાજર સભ્યોએ રેપો રેટને સ્થિર રાખવાનો નિર્ણય લીધો છે. એટલે કે રેપો રેટ 6.5 ટકા પર સ્થિર રહેશે. RBIના MPCમાં 4:2ની બહુમતી સાથે, રેપો રેટને 6.5 ટકા પર યથાવત રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. આ વખતે પણ બેઠકમાં ‘આવાસ પાછા ખેંચવા’નું વલણ અપનાવવામાં આવ્યું છે.
નવા દરો શું છે?
રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર નહીં થતાં અન્ય દરો પણ સ્થિર રહેશે. આરબીઆઈએ રિવર્સ રેપો રેટ 3.35 ટકા, સ્ટેન્ડિંગ ડિપોઝિટ ફેસિલિટી રેટ 6.25 ટકા, માર્જિનલ સ્ટેન્ડિંગ ફેસિલિટી રેટ 6.75 ટકા અને બેન્ક રેટ 6.75 ટકા રાખ્યો છે.
શાકભાજીના ભાવ વધી રહ્યા છે
દાસે કહ્યું કે ઉનાળાની ઋતુમાં શાકભાજીના ભાવ વધી રહ્યા છે. દાસે મુખ્યત્વે એલપીજીના ભાવમાં ઘટાડા માટે ઇંધણના ભાવમાં ઘટાડો કરવા માટે જવાબદાર ગણાવ્યા હતા.
ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં RBIની MPC બેઠકની તારીખ
3-5 એપ્રિલ, 2024
જૂન 5-7, 2024
ઓગસ્ટ 6-8, 2024
ઑક્ટોબર 7-9, 2024
ડિસેમ્બર 4-6, 2024
5-7 ફેબ્રુઆરી, 2025
ફુગાવો દર
ગવર્નર દાસે કહ્યું કે આરબીઆઈ ટકાઉ ધોરણે ફુગાવાને 4 ટકા સુધી નીચે લાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. RBIએ ખાદ્યપદાર્થોના ઊંચા ફુગાવા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. મોનેટરી પોલિસી કમિટીની બેઠક બાદ આરબીઆઈના ગવર્નર દાસે જણાવ્યું હતું કે ફુગાવો વૃદ્ધિ સંતુલન સાનુકૂળ રીતે આગળ વધી રહ્યું છે.
સામાન્ય દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસું ખરીફ ઉત્પાદનમાં વધારો કરશે, જળાશયોમાં પાણીના સંગ્રહમાં વધારો કરશે. આવી સ્થિતિમાં ફુગાવો સાધારણ થઈ શકે છે. તેમજ આરબીઆઈનો અંદાજ છે કે નાણાકીય વર્ષ 2025 ના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં છૂટક ફુગાવો 4.9 ટકા, બીજા ક્વાર્ટરમાં 3.8 ટકા, ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં 4.6 ટકા અને ચોથા ક્વાર્ટરમાં 4.5 ટકા રહેશે.
આ વખતે સામાન્ય ચોમાસું છે, તેથી ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં ફુગાવો 4.5 ટકા રહેવાની ધારણા છે. આરબીઆઈ ગવર્નરે કહ્યું કે ચાલુ નાણાકીય વર્ષના બીજા ક્વાર્ટરમાં છૂટક ફુગાવામાં થોડો સુધારો જોવા મળી શકે છે.
જીડીપી વૃદ્ધિ
RBI MPCની છેલ્લી બેઠકમાં, FY 2025 માટે GDP વૃદ્ધિનો અંદાજ 7 ટકા હતો. આ વખતે બેઠકમાં જીડીપી વૃદ્ધિનો અંદાજ 7 ટકાથી વધારીને 7.2 ટકા કરવામાં આવ્યો છે.તેમજ આરબીઆઈ ગવર્નરનું કહેવું છે કે જો ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં જીડીપી ગ્રોથ 7.2 ટકા રહેશે તો તે સતત ચોથું વર્ષ હશે જ્યારે ગ્રોથ રેટ 7 ટકાથી વધુ હશે.
આરબીઆઈનો અંદાજ છે કે નાણાકીય વર્ષ 2025 માટે જીડીપી વૃદ્ધિ 7.2 ટકા રહેવાની ધારણા છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં જીડીપી ગ્રોથ 7.3 ટકા, બીજા ક્વાર્ટરમાં 7.2 ટકા, ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં 7.3 ટકા અને ચોથા ક્વાર્ટરમાં 7.2 ટકા રહી શકે છે.